Ik ben boos op uitgeverij Clavis. Ik zou u daar niet mee lastig vallen als ik de enige was. Maar deze uitgeverij komt er al jaren mee weg om haar illustratoren en schrijvers niet of veel te laat te betalen.
Toen ik in 2004 een tekst bij ze aanbood (Het lettercircus) werd ik door collega’s gewaarschuwd: met Clavis kun je fijn samenwerken, ze hebben goede redacteuren, ze zijn aardig, maar ze betalen niet. Ik confronteerde de redacteur met wie ik mijn eerste gesprek had hiermee en hij vertelde dat die problemen verleden tijd waren. Ze hadden er net een intern gesprek over gehad en alles zou beter geregeld worden. Daar kon ik op vertrouwen.
Het contract
Het standaard contract van Clavis was iets anders dan van de meeste uitgeverijen. Schrijvers kregen geen voorschot. Illustratoren wel, maar die hadden meer werk (aldus de uitgever). De schrijver ontvangt zijn eerste royaltyoverzicht één jaar na het verschijnen van een boek, daarna heeft de uitgever één kwartaal de tijd om te betalen.
Stel het schrijven duurt één jaar, daarna duurt het één jaar voordat het boek in de winkel ligt: dan duurt het ongeveer drie jaar voordat je uitbetaald krijgt.
Goed, zei ik en tekende het contract.
Mijn collega’s hadden gelijk. Clavis was erg leuk om mee samen te werken. Er werd veel aandacht aan de boeken besteed en ze waren erg aardig.
Een paar maanden later vroeg de uitgeverij mij of ik heel snel twee boekjes in de Sesamstraatserie wilde schrijven. Dat wilde ik, maar omdat ik dit in opdracht schreef wilde ik dit keer wel een voorschot. Dat werd beloofd, maar het contract kwam niet. Ik weigerde mijn teksten te mailen. ‘Je mag ons echt vertrouwen,’ schreven ze. Ik hield mijn poot stijf: eerst de contracten met voorschot. En zo geschiedde.
Ik schreef nog meer boeken voor Clavis: De stille dief en Beer en Bever.
Bedelen om betaling
Juni 2008 kwam ik erachter dat de royalty’s van oktober 2006 tot oktober 2007 (€ 3.364,13) niet betaald waren. Ettelijke mailtjes gingen over en weer.
‘Je hoort nog snel van me, lieve Rian.’
‘Zoals steeds stuur ik je een hartelijke en warme groet, lieve Rian.’
‘Ik weet zelf niet wat er misgegaan is, beste Rian, maar wil me natuurlijk zeker bij jou excuseren voor wat er misgelopen mocht zijn. ’
Dat klonk goed, maar er kwam geen geld. Ik bleef mailen.
‘Eind deze maand zal de betaling in orde gebracht worden.’
‘Ik heb vandaag nog contact opgenomen met de boekhouding om me te informeren over je betaling en het klopt dat er was toegezegd om de betaling eind juli in orde te brengen. Dat had ik ook duidelijk aan jou gecommuniceerd, maar de boekhouding laat me weten dat het echt niet gelukt is.’
Uiteindelijk heb ik na maanden zeuren betaald gekregen.
Heb jij betaald gekregen?
Augustus 2009 mailde een schrijfster mij: ‘Krijg jij wel betaald van Clavis?’ Van meer schrijvers en illustratoren hoorde ik dat er problemen waren met Clavis. Zodra ze stopten bij deze uitgever bleek het helemaal moeilijk om het geld te innen. Een illustrator vertelde mij dat hij altijd met Clavis zo werkt: eerst de openstaande betalingen storten en dan pas gaan de tekeningen weg.
Ik dook in de papieren en zag dat ik inmiddels weer € 2.298,33 tegoed had. Dat had al ruim een jaar geleden betaald moeten worden. Ik ben vaak zo druk dat ik niet altijd oplet of betalingen binnen komen. Ik ben schrijver: geen incassobureau. Opnieuw begon ik te mailen met verzoeken om het geld. Maar wat kun je doen als individuele schrijver? Je wilt de relatie niet verstoren. Dus je blijft beleefd aandringen. Je bedelt en smeekt.
Advocaat
In diezelfde tijd was mijn boek Het lettercircus uitverkocht. Clavis besloot het niet te herdrukken, maar als POD (printing on demand) aan te bieden. Ik schreef dat ik niet akkoord ging en claimde de rechten terug. Clavis vond dat POD onder de nevenrechten viel en we kwamen er niet uit.
Via de VvL (Vereniging van letterkundigen) kreeg ik een advocaat. Deze vertelde mij dat het boekcontract van Het lettercircus door Clavis niet werd nageleefd omdat ze de royalty’s niet betaald hadden, dus daarom kon worden ontbonden. De advocaat regelde ook dat ik al mijn achterstallige royalty’s (€ 2.298,33) betaald kreeg. De advocaat was bijna net zo duur, dus zonder hulp van de VvL had ik dit niet kunnen doen.
En nu?
Ik ben gestopt bij Clavis. Al mijn boeken bij hen zijn uitverkocht. Ik krijg nog € 242,43 van ze en dat mail ik ze ongeveer eens per week. Maar nu ik niet meer bij ze publiceer is het moeilijker. Reageerden ze vroeger nog met hartelijke boekengroetjes, nu zwijgen ze. Op 12 januari 2011 heb gemaild dat ik de publiciteit ging zoeken. Ook daarop zwegen ze.
Maar ik zwijg niet. Ik vind dat het zo niet langer kan. Het is voor schrijvers en illustratoren die nog bij Clavis publiceren lastig om openlijk ten strijde te trekken. ‘Je bijt niet in de hand die je voedt,’ zei een illustrator tegen me. Dus daarom doe ik het.
Meteen na plaatsing van dit blog heb ik een reactie gevraagd en beloofd dat ik die zou publiceren. Er kwam geen reactie. Op maandagochtend 9.46 uur heb ik dat nogmaals gedaan.
Ik hoop dat uitgeverij Clavis alsnog op dit blog gaat reageren. En ook van collega’s kinderboekenmakers hoor ik graag een reactie. Misschien kunnen we hier onze krachten bundelen.
UPDATE 25 januari 2011
Gisteren om 17.02 uur kreeg ik een mail van de directeur van uitgeverij Clavis, waarin onder meer stond dat hun raadsman mij zal contacteren om een gepaste schadevergoeding te eisen voor de schade die ik hen heb willen toebrengen met mijn blog.
UPDATE 26 januari 2011
Uitgeverij Clavis heeft een open brief verzonden aan haar auteurs en illustratoren.
Van hun raadsman heb ik niets meer vernomen.
Jeugdschrijvers in de clinch met uitgeverij, artikel in De Morgen
Auteurs klagen over Clavis, reportage op TVL
UPDATE 27 januari 2011
Limburgse investeringsmaatschappij LRM gaat onderzoeken of de aantijgingen over uitgeverij Clavis waar zijn.
Uitgeverij Clavis geeft toe dat ze auteurs laattijdig uitbetaalt, artikel in De Morgen
Uitgeverij Clavis onder vuur, artikel in Het belang van Limburg.
Liquiditeitsprobleem kan goede naam van Uitgeverij Clavis besmeuren, artikel in Focus op Hasselt
Vlaamse auteursvereniging roept gedupeerden op zich te melden.
Philippe Werck (Clavis): ‘We zijn absoluut correct in onze afrekeningen’, artikel in Boekblad
UPDATE 29 januari 2011
Onderzoek naar achterstallige betalingen bij kinderboekenuitgever, artikel in De Morgen.
Auteursbond wijst uitgeverij Clavis terecht, artikel in De standaard.
We betalen te laat, maar wel correct, artikel in Het Belang van Limburg
UPDATE 30 januari 2011
LRM onderzoekt toestand bij Clavis, reportage TVL
UPDATE 31 januari 2011
Problemen betaling door Clavis lijken structureel, artikel in Boekblad
UPDATE 2 februari 2011
Persbericht Clavis en LRM (pdf)
Opvallend: LRM stelt nieuwe CEO Clavis aan, artikel op Limburgnieuws.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel op Het belang van limburg
Doorbraak in Clavisdossier! persbericht van Vlaamse auteursvereniging
Investeringsmaatschappij LRM bedingt nieuwe CEO bij Clavis, artikel in Boekblad
Oproep BNO aan illustratoren om klachten te melden.
Oprichter Radson Alutherm moet Clavis bijsturen, artikel Madeinlimburg.be
Nieuwe baas bij Clavis, reportage op TVL
Nieuwe CEO Willy Vanden Poel moet orde op zaken stellen bij Clavis, artikel in Focus op Hasselt
Clavis stelt nieuwe CEO aan na misstanden, artikel op Boekblog.
Probleem bij Clavis zo snel mogelijk oplossen, artikel op deredactie.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel boekenvak.be
UPDATE 3 februari 2011
Willy Vanden Poel is nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel Nieuwsblad.be (pdf)
Nieuwe topman bij Clavis na klachten over wanbetaling, artikel De Morgen (pdf)
Jeugdboekenuitgever krijgt waakhond, artikel in De standaard (pdf)
Nieuwe topman uitgeverij Clavis onderzoekt klachten wanbetalingen, artikel in Het laatste Nieuws (pdf)
Grote schoonmaak bij Clavis, artikel in De Standaard Mobiel
UPDATE 5 februari 2011
Uitgeverij Clavis vervangt top na klachten over trage betaling, artikel in NRC (pdf)
OPROEP: De vlaamse auteursvereniging VAV heeft op 25 februari a.s. overleg met Clavis.
De Nederlandse VvL vraagt of Nederlandse auteurs met klachten zich ook snel bij haar willen melden, zodat zij deze kunnen doorspelen naar de VAV.
Het gaat om: naam, korte weergave van het probleem: titel van het boek en hoeveel jaren achterstand.
Graag alles schriftelijk naar vvl@vsenv.nl
OPROEP: BNO roept illustratoren op om klachten te melden.
UPDATE 28 februari 2011: ik heb begin februari nogmaals de bestanden van mijn niet leverbare boeken teruggevraagd. Op een verzoek in oktober 2010 was niet gereageerd. Willy vanden Poel belt mij persoonlijk hierover op en zegt dat in orde gemaakt kan worden als de illustratoren van mijn boeken ook hun rechten terugvragen. Hij bedankt me voor mijn blog en noemt het een zegen voor Clavis, omdat nu orde op zaken gesteld kan worden en bedankt me. Een fijn gesprek.
UPDATE 11 juli 2011
LRM stapt uit uitgeverij Clavis, artikel Gazet van Antwerpen
HOE NU VERDER?
Comments kunnen nog geplaatst worden bij het volgende bericht:
Uitgeverij Clavis, hoe nu verder?
Hoi Rian, heb je getweet:https://twitter.com/#!/HestervdGrift
dag rian,
ook ik heb destijds zware problemen gehad met clavis.
daarom ben ik er ook weggegaan en overgestapt naar twee andere, eerlijke uitgevers.
al verwijt ik de (inderdaad toffe) mensen die er werk(t)en niets.
ik wil hier ook niet natrappen, maar voel me toch zedelijk verplicht om , bij deze, jouw oproep te beantwoorden en te steunen, in de (ijdele?) hoop dat sommige mensen tot inkeer komen en hun leven alsnog beteren (inclusief een bedevaart op de blote knieën naar compostella én terug!)
goed dat je aan de Bel trekt…
marc
Dag Marc,
dank voor je steun!
Toen ik een of twee jaar geleden wat voor ze zou gaan illustreren heb ik maar eens wat collega’s gepeild of het waar was dat ze zo moeilijk betaalden (waar ik al voor gewaarschuwd werd). Alle vier hadden de zelfde problemen zoals jij die ook beschrijft. Ik ben er uiteraard nooit mee in zee gegaan en raad ook altijd beginnende illustratoren aan om het niet te doen. Vooral van die beginnende illustratoren maken ze handig gebruik. Goed dus dat je het eens aankaart Rian.
Dag Rian,
Natuurlijk ken ik je verhaal en dat van vele anderen. Ik heb maar drie boekjes voor beginnende lezers gemaakt bij Clavis en ik kwam er al snel achter dat dat geen goede zaak was. De betalingen lieten heeeeeel lang op zich wachten. Pas toen mijn boekjes 100 euro of minder per jaar opleverden kreeg ik zomaar betaald. Aan de andere betalingen is veel vooraf gegaan: mails, telefoontjes, brieven en actie vanuit de uitgeverij die de deal voor mij geregeld had met Clavis. Die uitgeverij heeft alle samenwerking met Clavis gestaakt en ik heb dat ook al heel snel gedaan. Alle warme groeten ten spijt. Ik heb sindsdien zoveel mogelijk collega’s gewaarschuwd om niet in zee te gaan met Clavis en dat doe ik nog steeds. Als je je zelf serieus neemt als schrijver of illustrator hoor je niet thuis bij een uitgeverij die dat niet doet.
Succes ermee!
Martine
Ik ben de illustrator van Rian’s prachtige boek “Beer en Bever”
Ik kreeg dus wel een voorschot, althans zo werd me beloofd.
Pas na héél veel telefoontjes, mails en boze brieven en uiteindelijk een nóg bozere brief (met daarin o.a. het voorstel Clavis failliet te laten verklaren) met cc aan het Nederlands Uitgeversverbond, Kwamen ze eindelijk na meer dan anderhalf jaar met het geld over de brug…
Van de boeken van Beer en Bever, waarvan het restant helaas in de ramsj ging na drie jaar, heb ik een paar maanden geleden 150 exemplaren opgekocht, waarvan Clavis mij de verzendkosten ook nog in rekening wilde brengen.
Toen heb ik maar voorgesteld ze zelf te komen ophalen bij hun annex in Amsterdam Noord, dat kostte me niks extra, aardig hè van Clavis?
Hoi Gertie,
dankjewel voor dit verhaal. Ik kende het natuurlijk al en vond het toen en nu vreselijk.
Rian, ik heb je blogbericht op mijn facebookpagina geplaatst. Misschien volgen er nog wel meer reacties. Iemand adviseerde om het probleem aan te kaarten bij VAV. Blijkbaar is daar al een dossier hangende. Ik weet uit ervaring hoe vermoeiend en frustrerend het is om te moeten bedelen om hetgeen waar je recht op hebt. Ik wens je veel succes.
O Rian, hoe frustrerend, en hoe herkenbaar! Als je werk creëren is, is het zo ontzettend lastig om daar goede afspraken over te maken. Ik heb puzzels ontworpen, zonder afspraak worden die ontwerpen beetje gewijzigd en als nieuw ontwerp verkocht aan afnemers. Ik heb 3 geboorte-kaartjes ontworpen, op royalty-basis. Eentje daarvan heb ik overal zien hangen en zelfs ontvangen van een vriendin, maar nee, ze verkochten helemaal niet goed die kaartjes. Achteraf ook meer klachten gehoord over deze drukkerij. Bij een ander bedrijf had ik afspraak om op uurtarief te ontwerpen. Maar die weigerden te betalen voor de brainstormfase enz. enz.
In eigen beheer iets uitgeven is natuurlijk een oplossing, maar ja, dan moet je met zoveel andere dingen dan creëren gaan bezighouden. Geboortekaartjesdrukkerijen hebben veel last van al die in eigen beheer kaartjesontwerpers!
Al eens gekeken bij Tenpages?
Ik vind je verhaal dieptriest. Succes ermee!
Hoi Rian,
In een mailgroep van Nederlandse illustratoren is Clavis inmiddels berucht! Ik heb geen zaken met ze gedaan en dat zal ik dat dus vooral maar zo houden!
Op de NOT kun je ze er persoonlijk op aanspreken 😉
Ik zal ook een link naar deze post op mijn site zetten.
Groet en tot ziens weer,
Mark Baars
http://www.markbaars.nl
Het is simpelweg (poging tot) diefstal, iets anders kan ik er niet van maken. Mensen moeten daar niet meer aan meewerken. Ik heb al zó vaak dit soort verhalen over Clavis gehoord, geen haar op mijn hoofd die erover zou denken om met hen in zee te gaan. Wel schokkend dat ze het bedrijf ondanks dit soort wanpraktijken draaiende weten te houden. Het lukt ze blijkbaar nog steeds om voldoende schrijvers en illustratoren te strikken, en dat terwijl ze erom bekend staan dat ze altijd onder betalingen uit proberen te komen.
Goed dat je het in de (wijdere) openbaarheid gooit!
Je krijgt het gevoel door hun manier van communiceren dat zij jou helemaal niet nodig hebben (voor jou 10 anderen)en jij bent he-le-maal van hun afhankelijk.
Dat is het punt lieve mensen: schrijven en tekenen doen we vanuit ons hart en we geven ons compleet met onze boeken en leuke ideeen, zij maken daar gebruik van.
Jij mag blij zijn dat je een boek bij hen mag uitgeven, over die positie hebben we het.
Als ik al die nieuwe illustratoren zie zitten op de bank, hoopvol en blij als ze een opdracht binnenhalen dan denk ik…wat triest eigenlijk.
Er zijn twee dingen mogelijk: kappen met het werken voor hun.
Twee: collectief in de aanval tegen de slechte afspraken en royalties.
Is de VvL hiervan op de hoogte?
Veel en vaak gehoorde klacht. Goed dat er aandacht voor is, en begrijpelijk dat auteurs en illustratoren veelal zwijgen; (blij met een uitgever, en bang dat je de eigen glazen ingooit als je gaat klagen). Overigens, niet alleen Clavis maakt zich schuldig aan niet of late betalingen of het niet geven van royaltiestatements. Er zijn ook filmproducenten en muziekproducenten die precies zo te werk gaan; de makers worden ondergeschikt gemaakt aan de uitgevers. Misschien maar eens een “zwarte lijst” maken van uitgevers die het structureel laten afweten als het op betalen aankomt?