Ik ben boos op uitgeverij Clavis. Ik zou u daar niet mee lastig vallen als ik de enige was. Maar deze uitgeverij komt er al jaren mee weg om haar illustratoren en schrijvers niet of veel te laat te betalen.
Toen ik in 2004 een tekst bij ze aanbood (Het lettercircus) werd ik door collega’s gewaarschuwd: met Clavis kun je fijn samenwerken, ze hebben goede redacteuren, ze zijn aardig, maar ze betalen niet. Ik confronteerde de redacteur met wie ik mijn eerste gesprek had hiermee en hij vertelde dat die problemen verleden tijd waren. Ze hadden er net een intern gesprek over gehad en alles zou beter geregeld worden. Daar kon ik op vertrouwen.
Het contract
Het standaard contract van Clavis was iets anders dan van de meeste uitgeverijen. Schrijvers kregen geen voorschot. Illustratoren wel, maar die hadden meer werk (aldus de uitgever). De schrijver ontvangt zijn eerste royaltyoverzicht één jaar na het verschijnen van een boek, daarna heeft de uitgever één kwartaal de tijd om te betalen.
Stel het schrijven duurt één jaar, daarna duurt het één jaar voordat het boek in de winkel ligt: dan duurt het ongeveer drie jaar voordat je uitbetaald krijgt.
Goed, zei ik en tekende het contract.
Mijn collega’s hadden gelijk. Clavis was erg leuk om mee samen te werken. Er werd veel aandacht aan de boeken besteed en ze waren erg aardig.
Een paar maanden later vroeg de uitgeverij mij of ik heel snel twee boekjes in de Sesamstraatserie wilde schrijven. Dat wilde ik, maar omdat ik dit in opdracht schreef wilde ik dit keer wel een voorschot. Dat werd beloofd, maar het contract kwam niet. Ik weigerde mijn teksten te mailen. ‘Je mag ons echt vertrouwen,’ schreven ze. Ik hield mijn poot stijf: eerst de contracten met voorschot. En zo geschiedde.
Ik schreef nog meer boeken voor Clavis: De stille dief en Beer en Bever.
Bedelen om betaling
Juni 2008 kwam ik erachter dat de royalty’s van oktober 2006 tot oktober 2007 (€ 3.364,13) niet betaald waren. Ettelijke mailtjes gingen over en weer.
‘Je hoort nog snel van me, lieve Rian.’
‘Zoals steeds stuur ik je een hartelijke en warme groet, lieve Rian.’
‘Ik weet zelf niet wat er misgegaan is, beste Rian, maar wil me natuurlijk zeker bij jou excuseren voor wat er misgelopen mocht zijn. ’
Dat klonk goed, maar er kwam geen geld. Ik bleef mailen.
‘Eind deze maand zal de betaling in orde gebracht worden.’
‘Ik heb vandaag nog contact opgenomen met de boekhouding om me te informeren over je betaling en het klopt dat er was toegezegd om de betaling eind juli in orde te brengen. Dat had ik ook duidelijk aan jou gecommuniceerd, maar de boekhouding laat me weten dat het echt niet gelukt is.’
Uiteindelijk heb ik na maanden zeuren betaald gekregen.
Heb jij betaald gekregen?
Augustus 2009 mailde een schrijfster mij: ‘Krijg jij wel betaald van Clavis?’ Van meer schrijvers en illustratoren hoorde ik dat er problemen waren met Clavis. Zodra ze stopten bij deze uitgever bleek het helemaal moeilijk om het geld te innen. Een illustrator vertelde mij dat hij altijd met Clavis zo werkt: eerst de openstaande betalingen storten en dan pas gaan de tekeningen weg.
Ik dook in de papieren en zag dat ik inmiddels weer € 2.298,33 tegoed had. Dat had al ruim een jaar geleden betaald moeten worden. Ik ben vaak zo druk dat ik niet altijd oplet of betalingen binnen komen. Ik ben schrijver: geen incassobureau. Opnieuw begon ik te mailen met verzoeken om het geld. Maar wat kun je doen als individuele schrijver? Je wilt de relatie niet verstoren. Dus je blijft beleefd aandringen. Je bedelt en smeekt.
Advocaat
In diezelfde tijd was mijn boek Het lettercircus uitverkocht. Clavis besloot het niet te herdrukken, maar als POD (printing on demand) aan te bieden. Ik schreef dat ik niet akkoord ging en claimde de rechten terug. Clavis vond dat POD onder de nevenrechten viel en we kwamen er niet uit.
Via de VvL (Vereniging van letterkundigen) kreeg ik een advocaat. Deze vertelde mij dat het boekcontract van Het lettercircus door Clavis niet werd nageleefd omdat ze de royalty’s niet betaald hadden, dus daarom kon worden ontbonden. De advocaat regelde ook dat ik al mijn achterstallige royalty’s (€ 2.298,33) betaald kreeg. De advocaat was bijna net zo duur, dus zonder hulp van de VvL had ik dit niet kunnen doen.
En nu?
Ik ben gestopt bij Clavis. Al mijn boeken bij hen zijn uitverkocht. Ik krijg nog € 242,43 van ze en dat mail ik ze ongeveer eens per week. Maar nu ik niet meer bij ze publiceer is het moeilijker. Reageerden ze vroeger nog met hartelijke boekengroetjes, nu zwijgen ze. Op 12 januari 2011 heb gemaild dat ik de publiciteit ging zoeken. Ook daarop zwegen ze.
Maar ik zwijg niet. Ik vind dat het zo niet langer kan. Het is voor schrijvers en illustratoren die nog bij Clavis publiceren lastig om openlijk ten strijde te trekken. ‘Je bijt niet in de hand die je voedt,’ zei een illustrator tegen me. Dus daarom doe ik het.
Meteen na plaatsing van dit blog heb ik een reactie gevraagd en beloofd dat ik die zou publiceren. Er kwam geen reactie. Op maandagochtend 9.46 uur heb ik dat nogmaals gedaan.
Ik hoop dat uitgeverij Clavis alsnog op dit blog gaat reageren. En ook van collega’s kinderboekenmakers hoor ik graag een reactie. Misschien kunnen we hier onze krachten bundelen.
UPDATE 25 januari 2011
Gisteren om 17.02 uur kreeg ik een mail van de directeur van uitgeverij Clavis, waarin onder meer stond dat hun raadsman mij zal contacteren om een gepaste schadevergoeding te eisen voor de schade die ik hen heb willen toebrengen met mijn blog.
UPDATE 26 januari 2011
Uitgeverij Clavis heeft een open brief verzonden aan haar auteurs en illustratoren.
Van hun raadsman heb ik niets meer vernomen.
Jeugdschrijvers in de clinch met uitgeverij, artikel in De Morgen
Auteurs klagen over Clavis, reportage op TVL
UPDATE 27 januari 2011
Limburgse investeringsmaatschappij LRM gaat onderzoeken of de aantijgingen over uitgeverij Clavis waar zijn.
Uitgeverij Clavis geeft toe dat ze auteurs laattijdig uitbetaalt, artikel in De Morgen
Uitgeverij Clavis onder vuur, artikel in Het belang van Limburg.
Liquiditeitsprobleem kan goede naam van Uitgeverij Clavis besmeuren, artikel in Focus op Hasselt
Vlaamse auteursvereniging roept gedupeerden op zich te melden.
Philippe Werck (Clavis): ‘We zijn absoluut correct in onze afrekeningen’, artikel in Boekblad
UPDATE 29 januari 2011
Onderzoek naar achterstallige betalingen bij kinderboekenuitgever, artikel in De Morgen.
Auteursbond wijst uitgeverij Clavis terecht, artikel in De standaard.
We betalen te laat, maar wel correct, artikel in Het Belang van Limburg
UPDATE 30 januari 2011
LRM onderzoekt toestand bij Clavis, reportage TVL
UPDATE 31 januari 2011
Problemen betaling door Clavis lijken structureel, artikel in Boekblad
UPDATE 2 februari 2011
Persbericht Clavis en LRM (pdf)
Opvallend: LRM stelt nieuwe CEO Clavis aan, artikel op Limburgnieuws.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel op Het belang van limburg
Doorbraak in Clavisdossier! persbericht van Vlaamse auteursvereniging
Investeringsmaatschappij LRM bedingt nieuwe CEO bij Clavis, artikel in Boekblad
Oproep BNO aan illustratoren om klachten te melden.
Oprichter Radson Alutherm moet Clavis bijsturen, artikel Madeinlimburg.be
Nieuwe baas bij Clavis, reportage op TVL
Nieuwe CEO Willy Vanden Poel moet orde op zaken stellen bij Clavis, artikel in Focus op Hasselt
Clavis stelt nieuwe CEO aan na misstanden, artikel op Boekblog.
Probleem bij Clavis zo snel mogelijk oplossen, artikel op deredactie.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel boekenvak.be
UPDATE 3 februari 2011
Willy Vanden Poel is nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel Nieuwsblad.be (pdf)
Nieuwe topman bij Clavis na klachten over wanbetaling, artikel De Morgen (pdf)
Jeugdboekenuitgever krijgt waakhond, artikel in De standaard (pdf)
Nieuwe topman uitgeverij Clavis onderzoekt klachten wanbetalingen, artikel in Het laatste Nieuws (pdf)
Grote schoonmaak bij Clavis, artikel in De Standaard Mobiel
UPDATE 5 februari 2011
Uitgeverij Clavis vervangt top na klachten over trage betaling, artikel in NRC (pdf)
OPROEP: De vlaamse auteursvereniging VAV heeft op 25 februari a.s. overleg met Clavis.
De Nederlandse VvL vraagt of Nederlandse auteurs met klachten zich ook snel bij haar willen melden, zodat zij deze kunnen doorspelen naar de VAV.
Het gaat om: naam, korte weergave van het probleem: titel van het boek en hoeveel jaren achterstand.
Graag alles schriftelijk naar vvl@vsenv.nl
OPROEP: BNO roept illustratoren op om klachten te melden.
UPDATE 28 februari 2011: ik heb begin februari nogmaals de bestanden van mijn niet leverbare boeken teruggevraagd. Op een verzoek in oktober 2010 was niet gereageerd. Willy vanden Poel belt mij persoonlijk hierover op en zegt dat in orde gemaakt kan worden als de illustratoren van mijn boeken ook hun rechten terugvragen. Hij bedankt me voor mijn blog en noemt het een zegen voor Clavis, omdat nu orde op zaken gesteld kan worden en bedankt me. Een fijn gesprek.
UPDATE 11 juli 2011
LRM stapt uit uitgeverij Clavis, artikel Gazet van Antwerpen
HOE NU VERDER?
Comments kunnen nog geplaatst worden bij het volgende bericht:
Uitgeverij Clavis, hoe nu verder?
Als beginnend Clavis illustrator/auteur begin ik nu echt schrik te krijgen hoor… Pfff
Als ik deze reacties -met stijgende verbijstering en afschuw- allemaal lees, stel ik voor het woord “clavicieus” als woord van het jaar te bekronen (sic) en in het woordenboek op te nemen met volgende omschrijving:
– clavicieus: overtreffende trap van “vicieus”, in deze volgorde: vicieus, meer vicieus, clavicieus.
Het gaat om de mentaliteit. Ik heb meegemaakt dat een cursist van mij (illustratie) een prachtig boek had gemaakt over DE TIJD en dat bij Clavis op 1 van de illustratorendagen had mogen achterlaten. Na een jaar!!!! nog niks gehoord te hebben heeft ze voorgelegd aan Sigrid dat ze het wou terughalen uit ”de stapel” en het materiaal wilde gebruiken om mee te doen aan de prentenboekenprijsvraag die Clavis om het jaar heeft. Uiteindelijk kwam eerst de vraag om porti naar Clavis op te sturen. Dat heeft ze gedaan, en toen kwam DE HELFT van haar werk. Na weken. De rest waren ze gewoon KWIJT. Daarna heeft ze mail na mail gestuurd, geen excuses, niks. Niks meer gehoord ook. Je kunt gewoon doodvallen. Dat is dat verdorie je eerste ervaring met een uitgever.
Beste Rian,
Als eerste: heel moedig van je dat je dit als eerste naar buiten brengt! En hoog tijd. Als hart onder de riem voor jou hier mijn bijdrage:
Ik heb ongeveer 5 jaar voor Clavis gewerkt als illustrator en schrijver en ken dezelfde problemen. Op creatief vlak is Clavis een fijne en ruimdenkende uitgever geweest en heb ik veel plezier beleeft aan het boeken maken. Financieel echter behandelen ze hun auteurs en illustratoren zeer slecht.
En wat is hun reden van bestaan? Precies, hun schrijvers en illustratoren!
Je tekent niet voor niets een contract. Als schrijver/illustrator hou je je netjes aan je afspraken. Op het moment dat het aan Clavis is om deze na te komen wordt het stil. Een jaar lang bellen, mailen, bellen en mailen na elke factuur. Na 4 boeken was bij mij de inspiratie verdwenen en ben ik uit het boekenvak gestapt. Hier had ik meerdere redenen voor, maar Clavis heeft hier zeker een rol in gespeeld. Creativiteit gaat namelijk niet samen met bedelen om geld (waar je notabene recht op hebt). Drie jaar op rij zorg ik er nu met een advocaat voor dat mijn facturen betaald worden. Echter zonder rente en zonder het betalen van de kosten! Daarvoor zou je naar de rechter moeten. Als ik er zelf om vraag gebeurd er niets. Na 1 brief van de advocaat staat het geld meteen om mijn rekening. Clavis kijkt gewoon of het lukt. Toen ik nog boeken illustreerde werd ik nog wel betaald, alhoewel veel te laat. Op het moment dat je stopt dan stoppen ze meteen met betalen.
Op deze manier gijzel je auteurs en illustratoren. En je moet er soms per ongeluk achter komen dat een van je boeken vertaald is. Het zou best kunnen er nu ergens een vertaling ligt waar ik geen weet van heb.
Het lijkt wel een spelletje, kijken wie de langste adem heeft. En dat zijn meestal niet de schrijvers en illustratoren, dit vak is geen vetpot, geld voor een advocaat is er vaak niet. Of de kosten wegen niet op tegen de auteursrechten.
Wat ik zelf het meest storende vind is dat er geen openheid van zaken gegeven wordt. Ik zou best begrip kunnen opbrengen als er maatregelen genomen moeten worden door een uitgever in een moeilijke periode. Ik heb hier letterlijk naar gevraagd. “Leg eens uit wat er aan de hand is.” Hier komt nooit duidelijkheid over. Als je niets te verbergen hebt zou het geen probleem moeten zijn om eerlijk te zeggen waar het op staat. De handelswijze van Clavis is daarom misleidend te noemen en ze spelen heel slim in op de angst van hun schrijvers en illustratoren. Je hebt je product al gemaakt, hebt dit uit handen gegeven en je bent daarna afhankelijk van de welwillendheid van je uitgever. Dus je laat het wel uit je hoofd om meteen hoog van de toren te blazen.
Integer is het allemaal niet.
Ik hoop dat er nu eindelijk een verandering komt want het zou zonde zijn dat de uitgeverij hieraan ten onder gaat. Een nieuwe CEO is een goed begin maar ik denk dat hier veel meer voor nodig is. En niet alleen voor ons maar ook voor de medewerkers van Clavis. Er werken toch veel vakkundige en aardige mensen. Het lijkt me erg frustrerend om aan zo’n mooi product te werken en daarnaast deze ellende te hebben.
Succes Rian, en blijf je mooie boekjes maken!
en hoe zit het met de excuses?
Ik heb in een van de krantenartikelen gelezen dat Philippe Werck van LRM een verbod heeft om in het openbaar te reageren. Van zijn dochters Sigrid en Kristien weet ik het niet.
Beste auteurs en illustratoren,
Van alle kanten krijgen we te horen dat uitgeverij Clavis nu in ijltempo afrekeningen stuurt en betalingen stort. Op zich is dat een goede zaak, waar VAV zich over verheugt.
Tegelijk willen wij oproepen dat iedereen die zo’n afrekening of betaling krijgt die in de mate van het mogelijke toch heel grondig nakijkt, en in het oog houdt of deze beterschap permanent is.
Rian allereerst mijn complimenten voor je durf. Eindelijk wordt Clavis aangepakt. Ik ben illustrator en begin 2000 naar een open illustratorendag gegaan. Ik had een verhaal laten schrijven door een kinderboekenschrijfster die ook heeft gereageerd. De illustraties had ik al helemaal uitgewerkt. Het was al kant en klaar. Phillipe wilde het graag uitgeven. Ik liep bijna dansend terug naar de metro. Onze eerste prentenboek! Het contract zag er goed uit en het voorschot liet niet lang op zich wachten. Een jaar later een heugelijk bericht er kwam een koreaanse uitgave en het exemplaar kregen we al snel opgestuurd. Met de schrijfster heb ik nog een nieuw prentenboek proberen te maken maar Phillipe had kritiek op het nieuwe verhaal, godzijdank gelukkig !! De royalty uitbetaling ging per jaar moeizamer. Je denkt dat je als enige zo laat betaald wordt. Bellen met de boekhoudster hielp nog wel maar het uitbetalingstermijn hielp erg hoog op. De schrijfster had hetzelfde probleem en rondvragend bij collega illustratoren hoorde ik dat dat normaal was en al jarenlang een ergenis. Toen gedreigd met een incassobureau het ging nog om een bedrag van rond de 200,00. Ik kreeg het geld. Het boek is niet meer op de markt en ik kon tegen een korting nog wat boeken kopen deze hen ik laten vorig jaar laten verrekenen met de openstaande royalties. Dat was zo gepiept !!
Waar ik nooit iets van gehoord of gezien heb zijn de royalties van de Koreaanse uitgave.
Nu lees ik hierboven over plagiaat. Een paar jaar geleden ben ik gebeld door Kristien. Alleraardigst was ze en ze had twee manuscripten geschreven door Phillipe. Over een Uiltje. Of ik het wilde lezen en eerlijk wilde zijn wat ik ervan vond. Ze vonden mijn stijl wel bij deze verhaaltjes passen. Vereerd ben ik aan de slag gegaan met lezen en tekenen. Maar ik vond ze niet zo geschikt voor een prentenboek en heb dit teruggemaild. Ik twijfelde toen ook aan de orginaliteit. Er werd naar iets anders voor mijn gezocht. Maar een paar maanden later na het lezen van het succes in New York heb ik een mail naar Kristien gemaild dat ik voor de eer bedank omdat ik genoeg had van het lezen van al die successen en daarnaast het smeken om geld.
Ik ben toen met mijn eigen verhaal naar een echte uitgever gestapt… met succes.
weet iemand met ervaring ter zake hoe je je nog lopende boeken bij clavis kan weghalen om ze elders uit te geven? Er zijn al meerdere auteurs die dat hebben gedaan. Ik denk aan Linne Bie, Lotje van Lieve Baeten…!?
Tenzij je het ten tijde van publicatie expliciet in je contract hebt laten vermelden, kun je geen lopende boeken bij de uitgeverij weghalen. Dat kun je alleen doen wanneer de uitgeverij je boeken verramsjt of wanneer de voorraad nog zodanig klein is dat je de resterende boeken kunt opkopen. Zo had ik een boek bij Clavis waarvan ze nog een 60-tal stuks in voorraad hadden. Aangezien er twee nieuwe delen met dezelfde personages bij een andere uitgeverij verschenen, heb ik in overleg met Clavis de resterende voorraad opgekocht en aan mijn nieuwe uitgeverij doorverkocht. Zodra die op waren, heeft mijn nieuwe uitgeverij het boek dan heruitgegeven.
Dat is een bijzondere constructie! Bedankt voor het melden.
Je kunt natuurlijk altijd het contract opzeggen als je uitgever niet betaald en hem verbieden je boeken verder te verkopen. Deze moeten dan vernietigd worden. Dit kan voor de uitgeverij erg vervelend zijn, maar voor jezelf is het ook niet leuk.
Als je een nieuwe uitgever vind voor hetzelfde boek, moeten de kosten van scannen, vormgeven en drukken opnieuw worden gemaakt.
Ha! Hij gaat dus niet meer over de betalingen, Meneer Philippe. Hoe vaak ik dáár al tegenop ben gelopen! Hij gaat antwoorden uit de weg en de betaling voor mijn vertalingen kwam gewoon niet. Ja, uiteindelijk wel, na lang zeuren en met de Hollandse vuist op tafel slaan.
Het bezwaart mij wel dat hij nog over het “creatieve luik” gaat zoals ik in een bericht las.
In het begin van 2010 bestond hij het, mij via een van zijn dames, te vragen om een vertaling te maken van een auteur in wiens werk ik me helemaal ingewerkt en ingeleefd heb. Het zou het vervolg zijn in een serie. Clavis kwam er mee begin februari. Het typescript moest 1 maart worden ingeleverd. Ik had het boek nog niet gezien, ik wist niet hoe beewerkelijk het was en drie weken zou hoe dan ook te kort zijn geweest voor alles behalve het dunste boekje. Toen ik terug mailde wat mijn bezwaren waren en dat ik er toch echt meer tijd voor moest hebben als ze wilden dat ik dat deed, kreeg ik er een week bij…
Ik heb onvriendelijk bedankt. Of ze het boek vertaald hebben gekregen weet ik niet. De Britse auteur mag zich ongelukkig prijzen met lui die zo nonchalant met zijn werk om gaan. Maar gezien wat ik hier lees, is dat nog niks.
Ik hoop dus maar dat “meneer Philippe”, zoals de dames steeds aan de telefoon zeggen, snel alle bemoeienis met dit bedrijf van zich af zal zetten.
Annemarie van Ewyck
allez vooruit… ik ben blijkbaar niet de enige die bedrogen is en nog niets ontvangen heeft!!
Ik zal alles eens bij elkaar zoeken, ook al had ik de hoop opgegeven en dacht smijt gewoon alles in de vuilbak 🙁 …. wish me luck !
vivi