Ik ben boos op uitgeverij Clavis. Ik zou u daar niet mee lastig vallen als ik de enige was. Maar deze uitgeverij komt er al jaren mee weg om haar illustratoren en schrijvers niet of veel te laat te betalen.
Toen ik in 2004 een tekst bij ze aanbood (Het lettercircus) werd ik door collega’s gewaarschuwd: met Clavis kun je fijn samenwerken, ze hebben goede redacteuren, ze zijn aardig, maar ze betalen niet. Ik confronteerde de redacteur met wie ik mijn eerste gesprek had hiermee en hij vertelde dat die problemen verleden tijd waren. Ze hadden er net een intern gesprek over gehad en alles zou beter geregeld worden. Daar kon ik op vertrouwen.
Het contract
Het standaard contract van Clavis was iets anders dan van de meeste uitgeverijen. Schrijvers kregen geen voorschot. Illustratoren wel, maar die hadden meer werk (aldus de uitgever). De schrijver ontvangt zijn eerste royaltyoverzicht één jaar na het verschijnen van een boek, daarna heeft de uitgever één kwartaal de tijd om te betalen.
Stel het schrijven duurt één jaar, daarna duurt het één jaar voordat het boek in de winkel ligt: dan duurt het ongeveer drie jaar voordat je uitbetaald krijgt.
Goed, zei ik en tekende het contract.
Mijn collega’s hadden gelijk. Clavis was erg leuk om mee samen te werken. Er werd veel aandacht aan de boeken besteed en ze waren erg aardig.
Een paar maanden later vroeg de uitgeverij mij of ik heel snel twee boekjes in de Sesamstraatserie wilde schrijven. Dat wilde ik, maar omdat ik dit in opdracht schreef wilde ik dit keer wel een voorschot. Dat werd beloofd, maar het contract kwam niet. Ik weigerde mijn teksten te mailen. ‘Je mag ons echt vertrouwen,’ schreven ze. Ik hield mijn poot stijf: eerst de contracten met voorschot. En zo geschiedde.
Ik schreef nog meer boeken voor Clavis: De stille dief en Beer en Bever.
Bedelen om betaling
Juni 2008 kwam ik erachter dat de royalty’s van oktober 2006 tot oktober 2007 (€ 3.364,13) niet betaald waren. Ettelijke mailtjes gingen over en weer.
‘Je hoort nog snel van me, lieve Rian.’
‘Zoals steeds stuur ik je een hartelijke en warme groet, lieve Rian.’
‘Ik weet zelf niet wat er misgegaan is, beste Rian, maar wil me natuurlijk zeker bij jou excuseren voor wat er misgelopen mocht zijn. ’
Dat klonk goed, maar er kwam geen geld. Ik bleef mailen.
‘Eind deze maand zal de betaling in orde gebracht worden.’
‘Ik heb vandaag nog contact opgenomen met de boekhouding om me te informeren over je betaling en het klopt dat er was toegezegd om de betaling eind juli in orde te brengen. Dat had ik ook duidelijk aan jou gecommuniceerd, maar de boekhouding laat me weten dat het echt niet gelukt is.’
Uiteindelijk heb ik na maanden zeuren betaald gekregen.
Heb jij betaald gekregen?
Augustus 2009 mailde een schrijfster mij: ‘Krijg jij wel betaald van Clavis?’ Van meer schrijvers en illustratoren hoorde ik dat er problemen waren met Clavis. Zodra ze stopten bij deze uitgever bleek het helemaal moeilijk om het geld te innen. Een illustrator vertelde mij dat hij altijd met Clavis zo werkt: eerst de openstaande betalingen storten en dan pas gaan de tekeningen weg.
Ik dook in de papieren en zag dat ik inmiddels weer € 2.298,33 tegoed had. Dat had al ruim een jaar geleden betaald moeten worden. Ik ben vaak zo druk dat ik niet altijd oplet of betalingen binnen komen. Ik ben schrijver: geen incassobureau. Opnieuw begon ik te mailen met verzoeken om het geld. Maar wat kun je doen als individuele schrijver? Je wilt de relatie niet verstoren. Dus je blijft beleefd aandringen. Je bedelt en smeekt.
Advocaat
In diezelfde tijd was mijn boek Het lettercircus uitverkocht. Clavis besloot het niet te herdrukken, maar als POD (printing on demand) aan te bieden. Ik schreef dat ik niet akkoord ging en claimde de rechten terug. Clavis vond dat POD onder de nevenrechten viel en we kwamen er niet uit.
Via de VvL (Vereniging van letterkundigen) kreeg ik een advocaat. Deze vertelde mij dat het boekcontract van Het lettercircus door Clavis niet werd nageleefd omdat ze de royalty’s niet betaald hadden, dus daarom kon worden ontbonden. De advocaat regelde ook dat ik al mijn achterstallige royalty’s (€ 2.298,33) betaald kreeg. De advocaat was bijna net zo duur, dus zonder hulp van de VvL had ik dit niet kunnen doen.
En nu?
Ik ben gestopt bij Clavis. Al mijn boeken bij hen zijn uitverkocht. Ik krijg nog € 242,43 van ze en dat mail ik ze ongeveer eens per week. Maar nu ik niet meer bij ze publiceer is het moeilijker. Reageerden ze vroeger nog met hartelijke boekengroetjes, nu zwijgen ze. Op 12 januari 2011 heb gemaild dat ik de publiciteit ging zoeken. Ook daarop zwegen ze.
Maar ik zwijg niet. Ik vind dat het zo niet langer kan. Het is voor schrijvers en illustratoren die nog bij Clavis publiceren lastig om openlijk ten strijde te trekken. ‘Je bijt niet in de hand die je voedt,’ zei een illustrator tegen me. Dus daarom doe ik het.
Meteen na plaatsing van dit blog heb ik een reactie gevraagd en beloofd dat ik die zou publiceren. Er kwam geen reactie. Op maandagochtend 9.46 uur heb ik dat nogmaals gedaan.
Ik hoop dat uitgeverij Clavis alsnog op dit blog gaat reageren. En ook van collega’s kinderboekenmakers hoor ik graag een reactie. Misschien kunnen we hier onze krachten bundelen.
UPDATE 25 januari 2011
Gisteren om 17.02 uur kreeg ik een mail van de directeur van uitgeverij Clavis, waarin onder meer stond dat hun raadsman mij zal contacteren om een gepaste schadevergoeding te eisen voor de schade die ik hen heb willen toebrengen met mijn blog.
UPDATE 26 januari 2011
Uitgeverij Clavis heeft een open brief verzonden aan haar auteurs en illustratoren.
Van hun raadsman heb ik niets meer vernomen.
Jeugdschrijvers in de clinch met uitgeverij, artikel in De Morgen
Auteurs klagen over Clavis, reportage op TVL
UPDATE 27 januari 2011
Limburgse investeringsmaatschappij LRM gaat onderzoeken of de aantijgingen over uitgeverij Clavis waar zijn.
Uitgeverij Clavis geeft toe dat ze auteurs laattijdig uitbetaalt, artikel in De Morgen
Uitgeverij Clavis onder vuur, artikel in Het belang van Limburg.
Liquiditeitsprobleem kan goede naam van Uitgeverij Clavis besmeuren, artikel in Focus op Hasselt
Vlaamse auteursvereniging roept gedupeerden op zich te melden.
Philippe Werck (Clavis): ‘We zijn absoluut correct in onze afrekeningen’, artikel in Boekblad
UPDATE 29 januari 2011
Onderzoek naar achterstallige betalingen bij kinderboekenuitgever, artikel in De Morgen.
Auteursbond wijst uitgeverij Clavis terecht, artikel in De standaard.
We betalen te laat, maar wel correct, artikel in Het Belang van Limburg
UPDATE 30 januari 2011
LRM onderzoekt toestand bij Clavis, reportage TVL
UPDATE 31 januari 2011
Problemen betaling door Clavis lijken structureel, artikel in Boekblad
UPDATE 2 februari 2011
Persbericht Clavis en LRM (pdf)
Opvallend: LRM stelt nieuwe CEO Clavis aan, artikel op Limburgnieuws.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel op Het belang van limburg
Doorbraak in Clavisdossier! persbericht van Vlaamse auteursvereniging
Investeringsmaatschappij LRM bedingt nieuwe CEO bij Clavis, artikel in Boekblad
Oproep BNO aan illustratoren om klachten te melden.
Oprichter Radson Alutherm moet Clavis bijsturen, artikel Madeinlimburg.be
Nieuwe baas bij Clavis, reportage op TVL
Nieuwe CEO Willy Vanden Poel moet orde op zaken stellen bij Clavis, artikel in Focus op Hasselt
Clavis stelt nieuwe CEO aan na misstanden, artikel op Boekblog.
Probleem bij Clavis zo snel mogelijk oplossen, artikel op deredactie.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel boekenvak.be
UPDATE 3 februari 2011
Willy Vanden Poel is nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel Nieuwsblad.be (pdf)
Nieuwe topman bij Clavis na klachten over wanbetaling, artikel De Morgen (pdf)
Jeugdboekenuitgever krijgt waakhond, artikel in De standaard (pdf)
Nieuwe topman uitgeverij Clavis onderzoekt klachten wanbetalingen, artikel in Het laatste Nieuws (pdf)
Grote schoonmaak bij Clavis, artikel in De Standaard Mobiel
UPDATE 5 februari 2011
Uitgeverij Clavis vervangt top na klachten over trage betaling, artikel in NRC (pdf)
OPROEP: De vlaamse auteursvereniging VAV heeft op 25 februari a.s. overleg met Clavis.
De Nederlandse VvL vraagt of Nederlandse auteurs met klachten zich ook snel bij haar willen melden, zodat zij deze kunnen doorspelen naar de VAV.
Het gaat om: naam, korte weergave van het probleem: titel van het boek en hoeveel jaren achterstand.
Graag alles schriftelijk naar vvl@vsenv.nl
OPROEP: BNO roept illustratoren op om klachten te melden.
UPDATE 28 februari 2011: ik heb begin februari nogmaals de bestanden van mijn niet leverbare boeken teruggevraagd. Op een verzoek in oktober 2010 was niet gereageerd. Willy vanden Poel belt mij persoonlijk hierover op en zegt dat in orde gemaakt kan worden als de illustratoren van mijn boeken ook hun rechten terugvragen. Hij bedankt me voor mijn blog en noemt het een zegen voor Clavis, omdat nu orde op zaken gesteld kan worden en bedankt me. Een fijn gesprek.
UPDATE 11 juli 2011
LRM stapt uit uitgeverij Clavis, artikel Gazet van Antwerpen
HOE NU VERDER?
Comments kunnen nog geplaatst worden bij het volgende bericht:
Uitgeverij Clavis, hoe nu verder?
Uiteraard is Fam Werck niet veranderd. Erger: buiten alle gekende slachtoffers wacht nu n hele nieuwe rits ook slapeloze nachten. Slachtoffers die ze kunnen blijven ronselen dmv de illustratorenwedstrijd (op 8 maart jl hebben ze weeral als enige dit evenement mogen organiseren, hebben we vernomen?)Foei,Stad Hasselt.
Toch GOED NIEUWS en wél degelijk n GROTE verandering; er is namelijk een heus stil verzet op gang gekomen in boekenland. Terwijl voorheen ‘t logo Clavis voldoende was om vrijwel alles van hen te bestellen wordt er nu bij elke aanbieding met zéér kritisch oog gekeken, bij twijfel laten we gewoon passeren, geven we liever voorrang aan bonafide uitgeverijen.
Ook het feit dat Clavis zichzelf de laatste jaren blijft copiëren doet ons nu eerder kiezen voor diegenen die wél met vernieuwing komen.
Uitgeverijen met wél een goed beleid, waarvan we weten dat ze hun auteurs & illu’s wél GOED EN FAIR behandelden, en mits we keuzes moeten maken is tegenwoordig onze keuze gemakkelijker gemaakt daardoor.
Ze schijnen daar in Hasselt nog niet goed te begrijpen dat boekhandels & bibliotheken ook geregeld auteurs & illu’s over de vloer krijgen. Het heeft ons zelf verdrietig gemaakt sommigen zo ellendig te zien; vele v/d schrijnende toestanden die ze hebben meegemaakt bij Clavis hebben we dikwijls zelf uit 1ste hand vernomen. Het maakt als gevolg dat we, als iemand achter een thema komt vragen eerder een boek van een andere; wél bonafide uitgeverij zullen aanprijzen.
Het stemt ons hoopvol nu we bij elke nieuwe aanbiedingfolder meer n meer “vaste Claviswaarden” zien verschijnen bij anderen. Want uiteraard wil niemand van ons auteurs of illustrators benadelen, integendeel: we willen àl deze kunstenaars kansen geven.
Het treft ons dat de VAV zich niet meer laat horen? Al hun “oproepen” hebben geleid tot..?
Fam Werck daarentegen is zichzelf blijven verrijken.
Begrijpe wie begrijpen kan.
Wij blijven in ieder geval ons stil doch luid verzet verder zetten.
Hallo Anna
Je hebt gelijk. Er is niks veranderd. Simpel; ze vinden nog steeds dat ze niks verkeerd hebben gedaan. Dus doen ze verder zoals ze deden. Onlangs belde men mij nog. Ik heb hen eens goed uitgelachen. De enige die eieren voor zijn geld (en zijn zelfwaarde) koos is Antony. Die heeft nog zelfwaarde en verstand. Ik hoorde nog een ervaringsverhaal van een nieuw slachtoffer; en liet haar niet uitspreken. Ik imiteerde al de excuses en mooie woorden in exacte levendige toon zoals we ze allemaal kennen. Het slachtoffer was stomverbaad; maar doet nu geen zaken meer met hen.
Mijn indruk: na al die tijd is er nog helemaal niets fundamenteels veranderd. Ikzelf heb in ieder geval nog geen verandering gezien: van opheldering door Clavis is er nooit sprake geweest. Het lijkt erop dat ik niet de enige ben. Jammer, zoveel collectieve verontwaardiging voor niets.
(Mijn ervaring dateert van 2006:
http://annacoudenysblogt.wordpress.com/2011/01/26/grote-niet-zo-jolige-verontwaardiging/)
We vernamen dat Clavis toch verhuist naar Herkenrode, ze zouden nu as whe speak actief met de voorbereidingen van de verhuis bezig zijn. Nochtans horen we via verschillende bronnen dat de auteurs en illustratoren, t/m de grootste namen, sedert maanden weeral niet uitbetaald zijn? Graag horen we hier het tegendeel want dit kan toch gewoon niet waar zijn?! Enkel onderbouwde reacties welkom.
Op vrijdag 30 september j.l. organiseerde Clavis voor auteurs een bijeenkomst te Hasselt. Niet iedereen mocht komen, er is selectie aan vooraf gegaan. Enkel die auteurs/illustratoren die niet “dwars liggen” over zoiets bijkomstig als het ontvangen van hun royalty’s, diegenen die nog steeds in Wercks excuses geloven (hoe is dat nog mogelijk?) en diegenen die door de moordende contracten (nog) niet weg kunnen, mochten komen. Diegenen die gereageerd hebben op de blog en/of diegenen die opnieuw hun centen niet hebben gekregen waren niet welkom.
Samengepropt op de trappen in de Vooruitzichtstraat kregen we een good news show opgevoerd door wéér een nieuwe manager (het interimkantoor waar de vorige manager van kwam is nog steeds niet betaald.) Wat was de boodschap? Nog even geduld, maar door “al wat ons is aangedaan” zijn er liquiditeitsproblemen. (Waar hebben we dat nog eens gehoord?)
Verder schijnt dat er
* momenteel geen verkoopteam is in Vlaanderen. (Daar gaan jullie kansen in België, beste collega’s!!)
* personeel ontslagen is wegens collaboratie met LRM
* anderen zelf ontslag hebben genomen omdat ze de spanningen niet meer aankonden.
Ondertussen blijven alle Werckjes zichzelf maandelijks tienduizenden Euro’s uitbetalen. Veel mensen in boekenland verachten hen, maar je zult zien, op de boekenbeurs in Vlaanderen (Antwerpen) zullen ze zich weer, zoals steeds, elitair gedragen.
Als je als illustrator of als schrijver een verbintenis aangaat met Clavis, dan is er sprake van een zakelijke overeenkomst. Om de onderlinge relatie in gezonde vorm te willen behouden (lees: vertrouwen), dient de zakelijkheid als basis te fungeren. Dat is natuurlijk iets heel anders dan een sociale relatie met de uitgever. Hou deze daarom gescheiden en kom voor jezelf op. De leden van de familie Wreck zijn zakkenvullers met hun “boven de stand” leefniveau en dat willen ze ook zo houden. Een vos verliest z’n streken niet en wees daarom gewaarschuwd. De familie Wreck heeft jarenlang het vertrouwen beschaamd en kent geen nuances. Eenmaal vertrouwen beschaamd, altijd beschaamd.
gericht aan Arja Veerman: die”nieuwe directeur” die je boek als een fruitvlieg v/d tafel veegde gaf prioriteit aan het betalen aan mensen die al jàren op hun geld a/h wachten waren en dat lijkt me niet alleen CORRECT maar ook verstandig. Want waarom nog eens een hele karrenvracht nieuwe titels bekostigen terwijl er voor miljoenen Euro’s onbetaalde facturen in een schuif liggen?!! Ik vind jouw reactie dan ook erg egoïstisch. Philippe Werck en zijn gebrainwashed gevolg hebben maar 1 doel: iedereen op de boekenmarkt VERPLETTEREN en daar moet alles en iedereen voor wijken.Volgend jaar rond deze tijd, àls het zinkend schip Clavis dan nog bestaat spreek jij wel anders. Het is al meermaals gezegd, deze mensen gaan over lijken,enkel en alleen om HUN DROOM waar te maken en niet die van de lieve kindjes…Ze wonen allen in kasten van huizen, rijden allen met DE rangerovers & Audi’s en BWM’s terwijl hun decapotable op hun opritten staan, logeren in de duurste hotels en nemen het vliegtuig zoals wij de fiets nemen. Tof als je dat kan maar zij doen het OP DE RUG van onschuldige en naïeve mensen, dikwijls nét uit de academie en nog piepjong! Auteur 002 lijdt aan de ergste vorm van HOOGHEIDSWAANZIN, sleurt iedereen in zijn uitbuitersval en ligt daar zélf geen seconde van wakker. Aan iedereen die(nog) met Clavis te maken heeft: maak dat je daar wegkomt nu het nog kan.
Beste allen,
Dit blog heeft de omvang van de problematiek van de wanbetalingen bij uitgeverij Clavis boven tafel gebracht, waardoor het bestuur zich niet meer kon verschuilen achter ‘tijdelijk liquiditeitsprobleem’ of ‘modder gooien van enkele ontevreden auteurs’. Ook de pers, lezers, boekwinkels, bibliotheken, personeel en de investeerder LRM raakten op de hoogte.
Er is mede door dit blog een nieuwe CEO aangesteld bij Clavis, waarna iedereen betaald kreeg. Vanaf juli 2011 voert de familie Werck zelf echter weer de scepter.
Ik heb afgelopen tijd nagedacht over dit blog en hoe de schrijvers en illustratoren van Clavis kunnen zorgen dat ze niet opnieuw moeten bedelen om hun geld. Het lijkt mij belangrijk dat schrijvers en illustratoren van elkaar weten of Clavis zich nu aan haar betalingsverplichting houdt. Daarom laat ik dit blog voorlopig open voor reacties.
Verder is het van GROOT BELANG dat auteurs en illustratoren hun klachten blijven melden aan de VvL, BnO en VAV. Deze organisaties zijn er om voor jullie rechten op te komen, juist omdat dat individueel zo lastig is.
Daarnaast is het wellicht een optie dat de auteurs en illustratoren van Clavis een mailingslist opzetten waarin ze elkaar op de hoogte houden. Als je weet dat je niet de enige bent die niet betaald krijgt, sta je sterker. Elke 1e, 4e, 7e en 10e maand zouden er betalingen gedaan moeten worden. Of dit ook gebeurt, zou de woordvoerder van deze mailinglist op dit blog (of op een eigen blog) kunnen melden.
Omdat ik zelf weg ben bij Clavis, zie ik dit niet als mijn taak, maar ik leg dit voorstel graag hier neer. Wie werpt zich op om zo’n mailinglist te starten?
Het woord ‘rechtvaardigheid’ is goed gekozen. Afspraken nakomen door de auteur (aanleveren teksten)zou moeten betekenen dat de ontvanger/uitgeverij ook de afspraken tot betaling nakomt. Je kunt dit geen fout meer noemen, dit is consequent en continue. Ik ken meer bedrijven die niet eerlijk zijn tegen ‘kleine’ afnemers. Ze traineren net zo lang tot de leverancier ‘murw’ is, advocaatkosten niet meer kan voldoen en het er uiteindelijk bij laat zitten. Dat mag nooit gebeuren!!! Boycot! Zorg dat ze niet meer kunnen uitgeven.
Jammer, dit blog begint een beetje te lijken op ‘galspugen’. Wat eerst tot een serieuze bundeling van klachten heeft geleid, met ook echt waardevolle resultaten begint nu een beetje goedkoop te worden.
Voorop staat dat wanbetaling en wancontracten tot in het uiterste detail bestreden moeten worden, maar ik vind de reacties hier en daar ook een beetje kinderachtig worden. Als je echt serieus genomen wilt blijven worden (mede dankzij dit blog, want mij ook uit mijn schrijversisolement heeft gehaald overigens, want ook ik kreeg mijn geld niet), snijdt dan ook alleen grote onderwerpen aan. Maar niet die losse flodders over een enquête.
Laat het bedrijf haar best doen, en behoudt je trots. dan alleen kunen wij schrijvers en tekenaars serieus genomen BLIJVEN worden