Ik ben boos op uitgeverij Clavis. Ik zou u daar niet mee lastig vallen als ik de enige was. Maar deze uitgeverij komt er al jaren mee weg om haar illustratoren en schrijvers niet of veel te laat te betalen.
Toen ik in 2004 een tekst bij ze aanbood (Het lettercircus) werd ik door collega’s gewaarschuwd: met Clavis kun je fijn samenwerken, ze hebben goede redacteuren, ze zijn aardig, maar ze betalen niet. Ik confronteerde de redacteur met wie ik mijn eerste gesprek had hiermee en hij vertelde dat die problemen verleden tijd waren. Ze hadden er net een intern gesprek over gehad en alles zou beter geregeld worden. Daar kon ik op vertrouwen.
Het contract
Het standaard contract van Clavis was iets anders dan van de meeste uitgeverijen. Schrijvers kregen geen voorschot. Illustratoren wel, maar die hadden meer werk (aldus de uitgever). De schrijver ontvangt zijn eerste royaltyoverzicht één jaar na het verschijnen van een boek, daarna heeft de uitgever één kwartaal de tijd om te betalen.
Stel het schrijven duurt één jaar, daarna duurt het één jaar voordat het boek in de winkel ligt: dan duurt het ongeveer drie jaar voordat je uitbetaald krijgt.
Goed, zei ik en tekende het contract.
Mijn collega’s hadden gelijk. Clavis was erg leuk om mee samen te werken. Er werd veel aandacht aan de boeken besteed en ze waren erg aardig.
Een paar maanden later vroeg de uitgeverij mij of ik heel snel twee boekjes in de Sesamstraatserie wilde schrijven. Dat wilde ik, maar omdat ik dit in opdracht schreef wilde ik dit keer wel een voorschot. Dat werd beloofd, maar het contract kwam niet. Ik weigerde mijn teksten te mailen. ‘Je mag ons echt vertrouwen,’ schreven ze. Ik hield mijn poot stijf: eerst de contracten met voorschot. En zo geschiedde.
Ik schreef nog meer boeken voor Clavis: De stille dief en Beer en Bever.
Bedelen om betaling
Juni 2008 kwam ik erachter dat de royalty’s van oktober 2006 tot oktober 2007 (€ 3.364,13) niet betaald waren. Ettelijke mailtjes gingen over en weer.
‘Je hoort nog snel van me, lieve Rian.’
‘Zoals steeds stuur ik je een hartelijke en warme groet, lieve Rian.’
‘Ik weet zelf niet wat er misgegaan is, beste Rian, maar wil me natuurlijk zeker bij jou excuseren voor wat er misgelopen mocht zijn. ’
Dat klonk goed, maar er kwam geen geld. Ik bleef mailen.
‘Eind deze maand zal de betaling in orde gebracht worden.’
‘Ik heb vandaag nog contact opgenomen met de boekhouding om me te informeren over je betaling en het klopt dat er was toegezegd om de betaling eind juli in orde te brengen. Dat had ik ook duidelijk aan jou gecommuniceerd, maar de boekhouding laat me weten dat het echt niet gelukt is.’
Uiteindelijk heb ik na maanden zeuren betaald gekregen.
Heb jij betaald gekregen?
Augustus 2009 mailde een schrijfster mij: ‘Krijg jij wel betaald van Clavis?’ Van meer schrijvers en illustratoren hoorde ik dat er problemen waren met Clavis. Zodra ze stopten bij deze uitgever bleek het helemaal moeilijk om het geld te innen. Een illustrator vertelde mij dat hij altijd met Clavis zo werkt: eerst de openstaande betalingen storten en dan pas gaan de tekeningen weg.
Ik dook in de papieren en zag dat ik inmiddels weer € 2.298,33 tegoed had. Dat had al ruim een jaar geleden betaald moeten worden. Ik ben vaak zo druk dat ik niet altijd oplet of betalingen binnen komen. Ik ben schrijver: geen incassobureau. Opnieuw begon ik te mailen met verzoeken om het geld. Maar wat kun je doen als individuele schrijver? Je wilt de relatie niet verstoren. Dus je blijft beleefd aandringen. Je bedelt en smeekt.
Advocaat
In diezelfde tijd was mijn boek Het lettercircus uitverkocht. Clavis besloot het niet te herdrukken, maar als POD (printing on demand) aan te bieden. Ik schreef dat ik niet akkoord ging en claimde de rechten terug. Clavis vond dat POD onder de nevenrechten viel en we kwamen er niet uit.
Via de VvL (Vereniging van letterkundigen) kreeg ik een advocaat. Deze vertelde mij dat het boekcontract van Het lettercircus door Clavis niet werd nageleefd omdat ze de royalty’s niet betaald hadden, dus daarom kon worden ontbonden. De advocaat regelde ook dat ik al mijn achterstallige royalty’s (€ 2.298,33) betaald kreeg. De advocaat was bijna net zo duur, dus zonder hulp van de VvL had ik dit niet kunnen doen.
En nu?
Ik ben gestopt bij Clavis. Al mijn boeken bij hen zijn uitverkocht. Ik krijg nog € 242,43 van ze en dat mail ik ze ongeveer eens per week. Maar nu ik niet meer bij ze publiceer is het moeilijker. Reageerden ze vroeger nog met hartelijke boekengroetjes, nu zwijgen ze. Op 12 januari 2011 heb gemaild dat ik de publiciteit ging zoeken. Ook daarop zwegen ze.
Maar ik zwijg niet. Ik vind dat het zo niet langer kan. Het is voor schrijvers en illustratoren die nog bij Clavis publiceren lastig om openlijk ten strijde te trekken. ‘Je bijt niet in de hand die je voedt,’ zei een illustrator tegen me. Dus daarom doe ik het.
Meteen na plaatsing van dit blog heb ik een reactie gevraagd en beloofd dat ik die zou publiceren. Er kwam geen reactie. Op maandagochtend 9.46 uur heb ik dat nogmaals gedaan.
Ik hoop dat uitgeverij Clavis alsnog op dit blog gaat reageren. En ook van collega’s kinderboekenmakers hoor ik graag een reactie. Misschien kunnen we hier onze krachten bundelen.
UPDATE 25 januari 2011
Gisteren om 17.02 uur kreeg ik een mail van de directeur van uitgeverij Clavis, waarin onder meer stond dat hun raadsman mij zal contacteren om een gepaste schadevergoeding te eisen voor de schade die ik hen heb willen toebrengen met mijn blog.
UPDATE 26 januari 2011
Uitgeverij Clavis heeft een open brief verzonden aan haar auteurs en illustratoren.
Van hun raadsman heb ik niets meer vernomen.
Jeugdschrijvers in de clinch met uitgeverij, artikel in De Morgen
Auteurs klagen over Clavis, reportage op TVL
UPDATE 27 januari 2011
Limburgse investeringsmaatschappij LRM gaat onderzoeken of de aantijgingen over uitgeverij Clavis waar zijn.
Uitgeverij Clavis geeft toe dat ze auteurs laattijdig uitbetaalt, artikel in De Morgen
Uitgeverij Clavis onder vuur, artikel in Het belang van Limburg.
Liquiditeitsprobleem kan goede naam van Uitgeverij Clavis besmeuren, artikel in Focus op Hasselt
Vlaamse auteursvereniging roept gedupeerden op zich te melden.
Philippe Werck (Clavis): ‘We zijn absoluut correct in onze afrekeningen’, artikel in Boekblad
UPDATE 29 januari 2011
Onderzoek naar achterstallige betalingen bij kinderboekenuitgever, artikel in De Morgen.
Auteursbond wijst uitgeverij Clavis terecht, artikel in De standaard.
We betalen te laat, maar wel correct, artikel in Het Belang van Limburg
UPDATE 30 januari 2011
LRM onderzoekt toestand bij Clavis, reportage TVL
UPDATE 31 januari 2011
Problemen betaling door Clavis lijken structureel, artikel in Boekblad
UPDATE 2 februari 2011
Persbericht Clavis en LRM (pdf)
Opvallend: LRM stelt nieuwe CEO Clavis aan, artikel op Limburgnieuws.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel op Het belang van limburg
Doorbraak in Clavisdossier! persbericht van Vlaamse auteursvereniging
Investeringsmaatschappij LRM bedingt nieuwe CEO bij Clavis, artikel in Boekblad
Oproep BNO aan illustratoren om klachten te melden.
Oprichter Radson Alutherm moet Clavis bijsturen, artikel Madeinlimburg.be
Nieuwe baas bij Clavis, reportage op TVL
Nieuwe CEO Willy Vanden Poel moet orde op zaken stellen bij Clavis, artikel in Focus op Hasselt
Clavis stelt nieuwe CEO aan na misstanden, artikel op Boekblog.
Probleem bij Clavis zo snel mogelijk oplossen, artikel op deredactie.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel boekenvak.be
UPDATE 3 februari 2011
Willy Vanden Poel is nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel Nieuwsblad.be (pdf)
Nieuwe topman bij Clavis na klachten over wanbetaling, artikel De Morgen (pdf)
Jeugdboekenuitgever krijgt waakhond, artikel in De standaard (pdf)
Nieuwe topman uitgeverij Clavis onderzoekt klachten wanbetalingen, artikel in Het laatste Nieuws (pdf)
Grote schoonmaak bij Clavis, artikel in De Standaard Mobiel
UPDATE 5 februari 2011
Uitgeverij Clavis vervangt top na klachten over trage betaling, artikel in NRC (pdf)
OPROEP: De vlaamse auteursvereniging VAV heeft op 25 februari a.s. overleg met Clavis.
De Nederlandse VvL vraagt of Nederlandse auteurs met klachten zich ook snel bij haar willen melden, zodat zij deze kunnen doorspelen naar de VAV.
Het gaat om: naam, korte weergave van het probleem: titel van het boek en hoeveel jaren achterstand.
Graag alles schriftelijk naar vvl@vsenv.nl
OPROEP: BNO roept illustratoren op om klachten te melden.
UPDATE 28 februari 2011: ik heb begin februari nogmaals de bestanden van mijn niet leverbare boeken teruggevraagd. Op een verzoek in oktober 2010 was niet gereageerd. Willy vanden Poel belt mij persoonlijk hierover op en zegt dat in orde gemaakt kan worden als de illustratoren van mijn boeken ook hun rechten terugvragen. Hij bedankt me voor mijn blog en noemt het een zegen voor Clavis, omdat nu orde op zaken gesteld kan worden en bedankt me. Een fijn gesprek.
UPDATE 11 juli 2011
LRM stapt uit uitgeverij Clavis, artikel Gazet van Antwerpen
HOE NU VERDER?
Comments kunnen nog geplaatst worden bij het volgende bericht:
Uitgeverij Clavis, hoe nu verder?
Eerlijk gezegd komen jullie bij mij over als gefrustreerde auteurs die het niet kunnen maken of op hun retour zijn en zich allemaal verschuilen achter hun creatieve talent wat door de boze zakenwereld helemaal de grond zou zijn ingeboord. Als het je dan alleen om het creatieve te doen is, blijf dan weg uit de zakenwereld. Geniet van je creativiteit en ga niet commercieel.
“Hoi Christel, het blog staat zo ingesteld dat ik handmatig de reacties moet goedkeuren.”
Hoe geloofwaardig is dit allemaal dan hier. Ik kan ook wel een statement maken en vervolgens alleen de reacties laten zien die mijn verhaal bevestigen. Vraag me dan meteen af, nu ik dit aan het tikken ben, gaat Rian dit dan plaatsen, of doe ik de moeite voor niets ?
Als alles wat wordt beweerd hier waar is, dan vraag ik me af hoe dit bedrijf dan al die jaren bestaansrecht heeft gehad.
En voor een ieder die hier zit te stoken om het bedrijf om te laten vallen. Stel dat je dat zou lukken, dan moet je eens goed nadenken hoeveel andere mensen jullie dan leed aan doen ! Al het personeel dat wordt ontslagen, alle auteurs die dan echt hun geld niet meer zien. Tot nu toe hebben ze, zoals ik het lees in ieder geval, altijd betaald. Te laat weliswaar, en hier en daar met druk, maar ze hebben betaald.
laten we hopen dat er genoeg auteurs overblijven die dit allemaal een beetje kunnen nuanceren.
Als je met dat bedrijf niet door één deur kunt, ga dan op een ander. Je bent nog altijd zelf verantwoordelijk voor je doen en laten, zelf verantwoordelijk voor je eigen bestaansrecht. Nu je gal zitten spugen, terwijl je zelf jaren geleden iets had moeten doen, is wel heel makkelijk.
Beste auteur.002, Ik heb één bericht niet geplaatst omdat het totaal niet over het onderwerp ging. Verder staat alles erin.
Dag Rian,
Moedig van jou. Toch vreemd dat je tegenwoordig moedig moet zijn om voor je rechten op te komen. En jammer dat zoveel auteurs zich, zelfs hier in hun reacties op je post, nog steeds in anonimiteit hullen. Hoewel het uiteraard een risico inhoudt je naam bekend te maken, zouden we er sterker voorstaan als meer mensen met naam en toenaam hun klacht durven uiten. Want als ze het hier nog niet doen, dan gaan ze tegen Clavis hoogstwaarschijnlijk ook niets durven ondernemen en dan gaat alles binnen enkele weken gewoon terug zijn oude foute gangetje.
Hartelijke groet, en een hart onder de riem aan al de gedupeerden,
Sarah Verroken
Na het lezen van het artikel in De Morgen, vraag ik me steeds af: heb je ook voor het innen van je prijzengeld (Boos) een advocaat in moeten schakelen?!
De eerste keer is het met zeuren gelukt. De tweede keer heeft een advocaat het geregeld. Op dit moment wacht ik nog steeds op de laatste royalty’s.
Oeps, ik kan het niet volgen.
Ik bedoel het prijzengeld (illustratorenprijs van de stad Hasselt) van het prentenboek Boos, die Sarah in 2006 heeft gewonnen. Heeft zij voor dit prijzengeld ook een advocaat in moeten schakelen??
Of slaat je antwoord hier ook op, Rian?
Patrick Lagrou, mooi dat jij andere ervaringen hebt, maar dat maakt de ervaringen van anderen niet onwaar.
Je beledigt hier iedereen die maandenlang om zijn/haar geld heeft zitten zeuren. Jij hebt als topauteur blijkbaar overzichten van de betalingen aan alle andere auteurs ontvangen? Deel die dan even met ons als je wilt.
Mijn ervaringen met de mensen van Clavis, ook wat betalingen betreft, zijn ALTIJD bijzonder positief geweest. Op de uitbetalingen heb ik zelden langer dan een aantal dagen moeten wachten. En, o ja, een enkele keer heeft het lang geduurd: een goeie week !
Beste schrijvers en illustratoren, ik schrik me een hoedje van deze berichten vooral omdat ik de boeken van Clavis erg waardeer, met name de prentenboeken. Moeten we als recensenten solidair zijn met jullie? Dat betekent Clavis boeken negeren. Graag reactie.
Dan worden, wij, schrijvers en illustratoren nog maar eens gestraft, geen centen maar ook geen aandacht voor je boek.
Schrijf vooral hele goeie recensies, zodat ze bij andere uitgeverijen geattendeerd worden op al die auteurs en illustratoren!
Het lijkt bijna overbodig, maar ala, nog maar eentje. Ik heb meer dan twee jaar moeten wachten en een fortuin aan telefoons gepleegd naar Hasselt voor ik mijn eerste euro kreeg. Tegen die tijd was mijn boek al in de ramsj…
Al die gedupeerden…
En ja hoor: ik ben er ook eentje.
Op elke betaling heb ik maanden moeten wachten. 1 keer bijna een jaar.
Steeds werd me een andere uitbetalingsdatum beloofd.
Steeds weer dezelfde excuses bij de boekhouding: we moeten toestemming krijgen van hogerhand om een betaling te mogen uitvoeren.
Het is niet fijn om achter je geld te moeten bedelen.
Het loon dat we krijgen is al niet evenredig met al de werkuren dat het illustreren van een boek kost. Dus is het weinige geld meer dan welkom.
De trots die je voelt als je boek in de winkel ligt maakt veel goed, maar is helaas niet genoeg. Na de geboorte van mijn jongste zoon heb ik beslist om me voltijds te engageren in het onderwijs omdat ik de rekeningen niet meer kon betalen.Jammer!
Natuurlijk kriebelt het weer om te tekenen en creatief te zijn, maar ik ben nu op zoek naar een andere uitlaatklep (of een andere uitgeverij…)
Ondertussen wacht ik nog steeds op de royalties van mijn laatste boek.
Jeetje Rian, wat dapper. Ik wens je alle sterkte.
Ik kwam net tot dezelfde conclusie:
http://jurgenwalschot.blogspot.com/2011/01/hoe-het-allemaal-begon.html
Hoe naïef ben je eigenlijk Patrick Lagrou, na 100+ negative reacties?
Rian, je hebt wat losgemaakt. Onvoorstelbaar hoe dit zo lang bij zoveel mensen heeft kunnen doorgaan. En wat jammer, want je leest hoe idealistisch en bezield mensen werkten aan hun verhalen, boeken en illustraties. Komende vergadering (voorjaar) van de werkgroep jeugdboekenschrijvers van de VvL zou het fijn zijn als je de leden van de werkgroep hierover wilt vertellen. Ik blijf de ontwikkelingen volgen.
hartelijke groet, Selma Noort (voorzitter werkgroep jeugdboekenschrijvers VvL)