Ik ben boos op uitgeverij Clavis. Ik zou u daar niet mee lastig vallen als ik de enige was. Maar deze uitgeverij komt er al jaren mee weg om haar illustratoren en schrijvers niet of veel te laat te betalen.
Toen ik in 2004 een tekst bij ze aanbood (Het lettercircus) werd ik door collega’s gewaarschuwd: met Clavis kun je fijn samenwerken, ze hebben goede redacteuren, ze zijn aardig, maar ze betalen niet. Ik confronteerde de redacteur met wie ik mijn eerste gesprek had hiermee en hij vertelde dat die problemen verleden tijd waren. Ze hadden er net een intern gesprek over gehad en alles zou beter geregeld worden. Daar kon ik op vertrouwen.
Het contract
Het standaard contract van Clavis was iets anders dan van de meeste uitgeverijen. Schrijvers kregen geen voorschot. Illustratoren wel, maar die hadden meer werk (aldus de uitgever). De schrijver ontvangt zijn eerste royaltyoverzicht één jaar na het verschijnen van een boek, daarna heeft de uitgever één kwartaal de tijd om te betalen.
Stel het schrijven duurt één jaar, daarna duurt het één jaar voordat het boek in de winkel ligt: dan duurt het ongeveer drie jaar voordat je uitbetaald krijgt.
Goed, zei ik en tekende het contract.
Mijn collega’s hadden gelijk. Clavis was erg leuk om mee samen te werken. Er werd veel aandacht aan de boeken besteed en ze waren erg aardig.
Een paar maanden later vroeg de uitgeverij mij of ik heel snel twee boekjes in de Sesamstraatserie wilde schrijven. Dat wilde ik, maar omdat ik dit in opdracht schreef wilde ik dit keer wel een voorschot. Dat werd beloofd, maar het contract kwam niet. Ik weigerde mijn teksten te mailen. ‘Je mag ons echt vertrouwen,’ schreven ze. Ik hield mijn poot stijf: eerst de contracten met voorschot. En zo geschiedde.
Ik schreef nog meer boeken voor Clavis: De stille dief en Beer en Bever.
Bedelen om betaling
Juni 2008 kwam ik erachter dat de royalty’s van oktober 2006 tot oktober 2007 (€ 3.364,13) niet betaald waren. Ettelijke mailtjes gingen over en weer.
‘Je hoort nog snel van me, lieve Rian.’
‘Zoals steeds stuur ik je een hartelijke en warme groet, lieve Rian.’
‘Ik weet zelf niet wat er misgegaan is, beste Rian, maar wil me natuurlijk zeker bij jou excuseren voor wat er misgelopen mocht zijn. ’
Dat klonk goed, maar er kwam geen geld. Ik bleef mailen.
‘Eind deze maand zal de betaling in orde gebracht worden.’
‘Ik heb vandaag nog contact opgenomen met de boekhouding om me te informeren over je betaling en het klopt dat er was toegezegd om de betaling eind juli in orde te brengen. Dat had ik ook duidelijk aan jou gecommuniceerd, maar de boekhouding laat me weten dat het echt niet gelukt is.’
Uiteindelijk heb ik na maanden zeuren betaald gekregen.
Heb jij betaald gekregen?
Augustus 2009 mailde een schrijfster mij: ‘Krijg jij wel betaald van Clavis?’ Van meer schrijvers en illustratoren hoorde ik dat er problemen waren met Clavis. Zodra ze stopten bij deze uitgever bleek het helemaal moeilijk om het geld te innen. Een illustrator vertelde mij dat hij altijd met Clavis zo werkt: eerst de openstaande betalingen storten en dan pas gaan de tekeningen weg.
Ik dook in de papieren en zag dat ik inmiddels weer € 2.298,33 tegoed had. Dat had al ruim een jaar geleden betaald moeten worden. Ik ben vaak zo druk dat ik niet altijd oplet of betalingen binnen komen. Ik ben schrijver: geen incassobureau. Opnieuw begon ik te mailen met verzoeken om het geld. Maar wat kun je doen als individuele schrijver? Je wilt de relatie niet verstoren. Dus je blijft beleefd aandringen. Je bedelt en smeekt.
Advocaat
In diezelfde tijd was mijn boek Het lettercircus uitverkocht. Clavis besloot het niet te herdrukken, maar als POD (printing on demand) aan te bieden. Ik schreef dat ik niet akkoord ging en claimde de rechten terug. Clavis vond dat POD onder de nevenrechten viel en we kwamen er niet uit.
Via de VvL (Vereniging van letterkundigen) kreeg ik een advocaat. Deze vertelde mij dat het boekcontract van Het lettercircus door Clavis niet werd nageleefd omdat ze de royalty’s niet betaald hadden, dus daarom kon worden ontbonden. De advocaat regelde ook dat ik al mijn achterstallige royalty’s (€ 2.298,33) betaald kreeg. De advocaat was bijna net zo duur, dus zonder hulp van de VvL had ik dit niet kunnen doen.
En nu?
Ik ben gestopt bij Clavis. Al mijn boeken bij hen zijn uitverkocht. Ik krijg nog € 242,43 van ze en dat mail ik ze ongeveer eens per week. Maar nu ik niet meer bij ze publiceer is het moeilijker. Reageerden ze vroeger nog met hartelijke boekengroetjes, nu zwijgen ze. Op 12 januari 2011 heb gemaild dat ik de publiciteit ging zoeken. Ook daarop zwegen ze.
Maar ik zwijg niet. Ik vind dat het zo niet langer kan. Het is voor schrijvers en illustratoren die nog bij Clavis publiceren lastig om openlijk ten strijde te trekken. ‘Je bijt niet in de hand die je voedt,’ zei een illustrator tegen me. Dus daarom doe ik het.
Meteen na plaatsing van dit blog heb ik een reactie gevraagd en beloofd dat ik die zou publiceren. Er kwam geen reactie. Op maandagochtend 9.46 uur heb ik dat nogmaals gedaan.
Ik hoop dat uitgeverij Clavis alsnog op dit blog gaat reageren. En ook van collega’s kinderboekenmakers hoor ik graag een reactie. Misschien kunnen we hier onze krachten bundelen.
UPDATE 25 januari 2011
Gisteren om 17.02 uur kreeg ik een mail van de directeur van uitgeverij Clavis, waarin onder meer stond dat hun raadsman mij zal contacteren om een gepaste schadevergoeding te eisen voor de schade die ik hen heb willen toebrengen met mijn blog.
UPDATE 26 januari 2011
Uitgeverij Clavis heeft een open brief verzonden aan haar auteurs en illustratoren.
Van hun raadsman heb ik niets meer vernomen.
Jeugdschrijvers in de clinch met uitgeverij, artikel in De Morgen
Auteurs klagen over Clavis, reportage op TVL
UPDATE 27 januari 2011
Limburgse investeringsmaatschappij LRM gaat onderzoeken of de aantijgingen over uitgeverij Clavis waar zijn.
Uitgeverij Clavis geeft toe dat ze auteurs laattijdig uitbetaalt, artikel in De Morgen
Uitgeverij Clavis onder vuur, artikel in Het belang van Limburg.
Liquiditeitsprobleem kan goede naam van Uitgeverij Clavis besmeuren, artikel in Focus op Hasselt
Vlaamse auteursvereniging roept gedupeerden op zich te melden.
Philippe Werck (Clavis): ‘We zijn absoluut correct in onze afrekeningen’, artikel in Boekblad
UPDATE 29 januari 2011
Onderzoek naar achterstallige betalingen bij kinderboekenuitgever, artikel in De Morgen.
Auteursbond wijst uitgeverij Clavis terecht, artikel in De standaard.
We betalen te laat, maar wel correct, artikel in Het Belang van Limburg
UPDATE 30 januari 2011
LRM onderzoekt toestand bij Clavis, reportage TVL
UPDATE 31 januari 2011
Problemen betaling door Clavis lijken structureel, artikel in Boekblad
UPDATE 2 februari 2011
Persbericht Clavis en LRM (pdf)
Opvallend: LRM stelt nieuwe CEO Clavis aan, artikel op Limburgnieuws.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel op Het belang van limburg
Doorbraak in Clavisdossier! persbericht van Vlaamse auteursvereniging
Investeringsmaatschappij LRM bedingt nieuwe CEO bij Clavis, artikel in Boekblad
Oproep BNO aan illustratoren om klachten te melden.
Oprichter Radson Alutherm moet Clavis bijsturen, artikel Madeinlimburg.be
Nieuwe baas bij Clavis, reportage op TVL
Nieuwe CEO Willy Vanden Poel moet orde op zaken stellen bij Clavis, artikel in Focus op Hasselt
Clavis stelt nieuwe CEO aan na misstanden, artikel op Boekblog.
Probleem bij Clavis zo snel mogelijk oplossen, artikel op deredactie.be
Nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel boekenvak.be
UPDATE 3 februari 2011
Willy Vanden Poel is nieuwe topman bij uitgeverij Clavis, artikel Nieuwsblad.be (pdf)
Nieuwe topman bij Clavis na klachten over wanbetaling, artikel De Morgen (pdf)
Jeugdboekenuitgever krijgt waakhond, artikel in De standaard (pdf)
Nieuwe topman uitgeverij Clavis onderzoekt klachten wanbetalingen, artikel in Het laatste Nieuws (pdf)
Grote schoonmaak bij Clavis, artikel in De Standaard Mobiel
UPDATE 5 februari 2011
Uitgeverij Clavis vervangt top na klachten over trage betaling, artikel in NRC (pdf)
OPROEP: De vlaamse auteursvereniging VAV heeft op 25 februari a.s. overleg met Clavis.
De Nederlandse VvL vraagt of Nederlandse auteurs met klachten zich ook snel bij haar willen melden, zodat zij deze kunnen doorspelen naar de VAV.
Het gaat om: naam, korte weergave van het probleem: titel van het boek en hoeveel jaren achterstand.
Graag alles schriftelijk naar vvl@vsenv.nl
OPROEP: BNO roept illustratoren op om klachten te melden.
UPDATE 28 februari 2011: ik heb begin februari nogmaals de bestanden van mijn niet leverbare boeken teruggevraagd. Op een verzoek in oktober 2010 was niet gereageerd. Willy vanden Poel belt mij persoonlijk hierover op en zegt dat in orde gemaakt kan worden als de illustratoren van mijn boeken ook hun rechten terugvragen. Hij bedankt me voor mijn blog en noemt het een zegen voor Clavis, omdat nu orde op zaken gesteld kan worden en bedankt me. Een fijn gesprek.
UPDATE 11 juli 2011
LRM stapt uit uitgeverij Clavis, artikel Gazet van Antwerpen
HOE NU VERDER?
Comments kunnen nog geplaatst worden bij het volgende bericht:
Uitgeverij Clavis, hoe nu verder?
Een uitgever dient gewoon te betalen wat betaald moet worden. Ik ben bezig met een kinderboek en Clavis stond op mijn lijstje van te benaderen uitgevers. Inderdaad: stond.
Auteurs en illustratoren bij Clavis, succes met jullie strijd!
Fijn dat jij, als een van de weinigen blijkbaar, wel goede ervaringen hebt?
Maar beweer je nu dat al deze mensen liegen?
Onterechte aantijgingen, van zoveel mensen?? En hier komt er nog eentje (de hoeveelste al?)
Ik begrijp perfect hoe het komt dat nog niemand eerder in opstand is gekomen. Schrijven is voor de meesten onder ons het liefste wat we al doen, het is een passie waar niks tussenkomt, en dit soort afleiding is dodelijk. Toen ik nog niet zolang geleden weken- en maandenlang om een afrekening moest zeuren en bedelen bij Clavis, en gewoon werd genegeerd en afgescheept aan de telefoon, voelde ik me daar op een lichamelijke manier slecht van. Misselijk. En dan lukt het niet echt om weer gewoon aan de schrijftafel te gaan zitten en te doen of er niks aan de hand is. Dus laat je het maar zo, en werk je verder, met het idee dat je voor je volgende boek elders onderdak zal proberen te vinden, en dat je nooit nog hoeft terug te denken aan die uitbuiters.
Desalniettemin is het sterk dat iemand wel haar nek heeft uitgestoken, en ik hoop dat de gezamenlijke klachten iets kunnen uithalen!
wat fijn voor Patrick Lagrou, dat hij als enige altijd netjes betaald krijgt.
Patrick, dat het voor jou geldt is oke voor je, maar wij zitten hier niet als een stelletje watjes iets te verzinnen.
@Patrick Lagrou: Fijn dat het bij u zo goed gaat. Maar Clavis is het niet met u eens. De uitgeverij geeft toe dat betalingen niet tijdig worden uitgevoerd:
http://img41.imageshack.us/img41/780/openbriefclavis26januar.gif
Door het artikel in de morgen ben ik hier de reacties aan het lezen. Ik moet toegeven dat deze wereld mij niet bekend is, maar als ondernemer wil ik toch wel even reageren.
‘Schrijfster’ zegt “Bedenk: jij hebt niets fout gedaan. Dat is enkel en alleen Clavis. Boontje komt om zijn loontje, hoop ik.” ik hoop dat deze auteur Rian al haar zaken zelf goed op orde heeft, vooraleer zo naar buiten te treden. Ze maakt een enorm statement. Maar dat geldt ook voor alle andere die hun ervaringen online zetten. Hoewel jammer dat dit dan anoniem is soms.
Overigens krijg ik de indruk dat de meeste hier vergeten dat ze aan het ondernemen zijn.
‘Veel PR maar geen goede arbeidsvoorwaarden voor de schrijvers/illustratoren’ lees ik ergens, zijn schrijvers nu in loondienst of ondernemers?
Je kunt wel zielig doen over je creativiteit, maar welkom in de wereld van het ondernemerschap. Ik denk dat ik wel kan zeggen dat alle ondernemers creatief moeten zijn. Maar ondernemen is ook risico nemen. En geloof me een succes verhaal als nespresso, iphone of Harry Potter – om in het wereldje te blijven – is eerder uitzondering dan regel.
Ik nodig allen uit om zelf hun werk te gaan uitgeven. Investeer maar eens in alle apparatuur, drukkosten, ontwerp kosten, voorraadkosten, transportkosten en wat er al niet bij komt kijken. En ga daarna maar eens zitten wachten op het geld van de retail. Gaat nog zwaar tegen vallen denk ik. Zou wel eens willen weten wat de return on investment is qua tijd voor een uitgeverij. Bij mij gaat dat niet zo snel allemaal van het moment dat ik een product idee heb tot ik mijn investering heb terugverdiend.
Rian rekent voor ons uit dat ze een jaar of drie moet wachten op haar geld. Zelf heb ik een jaar of vijf nodig van idee tot return. Menig ondernemer zal dit zo hebben.
O ja en dan vergeet ik nog al het risico dat je gaat lopen als je het zelf gaat uitgeven. Vraag me af hoeveel auteurs hun hele bezit riskeren, zoals vele ondernemers doen.
Lijkt me eigenlijk wel wat, auteur zijn, je risico is nagenoeg nul. Het enige dat je investeert is tijd. Verbeter me als ik fout zit. En als ik zo tussen de regels door lees zijn de meeste dit dan ook nog als ‘hobby’ aan het doen en is het geen fulltime broodwinning.
Een voorschot vind ik al helemaal geweldig. Zo zou ik mijn bedrijf ook wel willen doen. Ik heb me eerst voor meer dan honderd duizend euro in de schulden moeten steken. Maar het is wel een idee voor de volgende keer, ik ga gewoon een voorschot vragen, gaat mijn idee mis, dan loop ik ook geen risico. Geen retailer of tussenpersoon die dat voor me zou willen doen.
Kromme tenen krijg ik dan weer van de opmerking van “clavisauteur” over de grote auto van de ondernemer, wat een cliché eerste klas ! Je verwacht dan toch wel wat meer creativiteit hier.
En dan is er nog de vraag wat je wilt. Als ik het zo lees is het product Clavis wel goed, maar lopen hun betalingen achter. Vraag ik me af of bij andere uitgevers de kwaliteit ook goed is en dito de betalingen. Volgens mij is het altijd en overal wel iets.
Misschien is de auteurswereld wel veel rooskleuriger dan de echte (ondernemers)wereld. Dat het bedrijf op tijd moet betalen, kan ik helemaal inkomen. Maar probeer het maar eens als ondernemer om dat voor elkaar te krijgen, zowel aan je debiteurenkant als aan je crediteurenkant, helemaal als je dan ook nog als bedrijf probeert te groeien en te innoveren. Ik denk niet dat het een probleem van Clavis is, maar in het algemeen van de maatschappij !
Zorg voor een stabiele onderneming, geen innovatie, geen groei. Dan kun je perfect je cash flow beheersen. Maar dan gaat iedereen weer zeuren dat de verkopen maar gelijk blijven en er geen toekomstperspectief is.
Zou best wel eens willen weten van de auteurs die zijn overgestapt naar een andere uitgevrij, of ze het daar geweldig hebben. Waarschijnlijk zal er daar ook wel iets zijn, maar of ze bereid zijn dat te melden? Nu wordt een bedrijf door (ex) auteurs bekritiseerd, maar er zijn maar weinig of geen meldingen of het ergens anders beter is.
Johan schrijft: “De directie van Clavis is niet bereikbaar voor commentaar. Ze kunnen zich nu niet langer achter zijn advocaten verstoppen.” maar in de morgen staat: “…was niet meer bereikbaar voor commentaar” volgens mij zijn dit twee verschillende dingen. Mijn inziens was de directie niet bereikbaar en hebben ze geen kans gehad te reageren. Johan impliceert dat ze niet bereid waren te reageren en dat ze zich zouden verstoppen achter advocaten. Zelf vind ik het eerder verontrustend dat een journalist een verhaal publiceert dat dus niet gecheckt zou zijn !
Persoonlijk moet het een en ander toch genuanceerd worden denk ik, hoewel er vast een kern van waarheid in zit.
De uitspraak van Margriet Breet “Bij mij is de passie voor het schrijven van kinderboeken groter dan m’n verstand.” zegt al veel. Je schrijft niet een boek, je gaat ondernemen.
Ze vervolgt: “Intussen begon ik een zoektocht naar een andere uitgever voor mijn vrije werk. Een betere, een die zich wél aan de afspraken zou houden. Die zoektocht duurt tot op heden nog voort, om de doodeenvoudige reden dat ik gewoon onderop de stapel ongevraagde mansucripten beland, zelfs als inmiddels ervaren, bekwame schrijver. Niemand wil me hebben, niemand springt voor me in de bres.”
Tja, was de wereld maar zo eenvoudig. Een product lanceren, voorschot vragen, veel succes hebben, geld op tijd binnen hebben, geen of weinig risico lopen en dan ook nog van alle kanten (gratis) hulp krijgen Misschien een idee voor een van de auteurs om daar een non-fictie verhaal over te schrijven, of moet ik zeggen fictie?
Beste Bart,
Niemand hier beweert dat ondernemen simpel is en dat een zelfstandige het geld maar voor het oprapen heeft. Maar auteurs zijn in hun relatie naar uitgevers niet meteen ‘ondernemers’. Zij gaan een overeenkomst aan met een uitgever, en tekenen een contract waarin wordt bepaald hoeveel en wanneer zij zullen worden betaald. En als je een dergelijke professionele relatie aangaat, dan verwacht je ook dat dat contract wordt nagekomen.
Een uitgever die beweert heel veel te investeren in nieuw werk maar ondertussen zijn lopende contracten niet nakomt, kun je moeilijk correct noemen. Drie jaar (of langer) wachten op geld dat contractueel voor het eerst een jaar en een beetje na publicatie moest gestort zijn, heeft niks meer te maken met de praktische moeilijkheden van ondernemen en wachten op return. Dat is contractbreuk.
Eindelijk opstand. Ook ik kreeg niet betaald voor mijn in 2007 verschenen boek bij Clavis. Mailtjes, zeuren, mailtjes, zeuren enz. Omdat ik aangesloten ben bij de LIRA heeft uiteindelijk een advocaat (voor mij kosteloos) mijn geld bij Clavis weten los te peuteren, maar daar was nog wel een extra dreigement van onze zijde voor nodig om boekhandels te verbieden mijn boek nog te verkopen. Naar aanleiding van dit dreigement wou de directeur mij ook nog aanklagen. Onze advocaat heeft de directeur van Clavis uitgelegd dat ik met zo’n geplande aktie volledig in mijn recht stond.
Hopelijk gebeurt er nu iets.
Succes allemaal
Clavis meent dat goede verhalen onbetaalbaar zijn.
(mijn tekst verschijnt niet, tweede poging.)
Sterkte allemaal!
Christel
Hoi Christel,
het blog staat zo ingesteld dat ik handmatig de reacties moet goedkeuren. Ik was vandaag op een beurs, dus kon maar heel af en toe de reacties door laten komen.
Sorry: soms heel even geduld!
Een ervaring als dit vraagt om een goede thriller! Sterkte allemaal! Ik blijf jullie volgen, want goede verhalen zijn onbetaalbaar! Maar dat neemt deze uitgeverij wel al te letterlijk!
Hartelijks,
Christel
http://www.bigbangexpress.com
Ook mijn ervaring met het huidige betalingsbeleid van kinderboekuitgevers is niet geweldig. Het zal wel niet zo goed met ze gaan, maar met ons gaat het nog slechter. Om mijn positie in kinderboekenland niet definitief in gevaar te brengen, wil ik wel anoniem melden dat zelfs een gerenommeerde uitgeverij als Christofoor na het uitbrengen van een prentenboek een paar jaar wacht met betalen. Ik kreeg een door mij gevraagd voorschot van €750 voor 12 grote kleurplaten waar ik drie maanden aan werkte, maar moet verder afwachten hoe het boek verkoopt. Loopt het boek niet goed, (hoe weet ik dat?) dan kan ik fluiten naar mijn geld. Waarom doen we het dan? Is het de passie voor het werk? Ik merk in elk geval dat die bij mij langzaam aan het verdwijnen is. Je moet akkoord gaan met hun voorwaarden, anders sta je te boek als lastig. Maar ik voel het steeds meer als een vorm van prostitutie om op deze manier nog te werken. Gelukkig staat er weer een nieuwe optimistische generatie klaar om het stokje over te nemen. Tot ook zij….zie de voorgaande berichten. Hoe lossen we dat op? Hulde voor Rian, die het aangekaart heeft.